CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM!
W sobotę 3 sierpnia 2024r odbyły się obchody 109. Rocznicy Bitwy pod Jastkowem.
Legiony Polskie pod Jastkowem toczyły walkę od 31 lipca do 3 sierpnia 1915 roku. W starciu z wojskami rosyjskimi uczestniczyli żołnierze I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego oraz 4 pułk piechoty ppłk. Bolesława Roi, wydzielony z III Brygady. Była to jedna z największych bitew Legionów. Od 31 lipca polskie jednostki próbowały przełamać rosyjskie pozycje, jednak kilkakrotne ataki nie przynosiły skutku. Sytuacja na froncie zmusiła Rosjan do opuszczenia umocnień, co pozwoliło Legionistom wkroczyć do Jastkowa 3 sierpnia 1915 roku. 4 pułk poniósł w tej bitwie ogromne straty.
Uroczystości rozpoczęły się złożeniem wieńców pod tablicą poświęconą Legionom Józefa Piłsudskiego i generałowi Gustawowi Orlicz -Dreszerowi znajdującą się przed lubelskim Ratuszem. Pod tablicą okolicznościowe wiązanki złożyli przedstawiciele Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego, Lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, Miasta Lublin, Gminy Jastków oraz Związku Piłsudczyków Oddział Lublin i Związku Oficerów Rezerwy RP wraz z uczestnikami XXII Marszu Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego Lublin – Jastków oraz przedstawiciele organizacji kombatanckich. Czynny udział w uroczystościach wzięła również Jastkowska Drużyna Harcerzy Beluarda.
Po zakończeniu pierwszego punktu obchodów, zebrani przemaszerowali pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim, gdzie po okolicznościowych przemówieniach złożono wiązanki i znicze.
Miejscem na trwale związanym z Legionami stała się Dąbrowica, gdzie odsłonięto tablicę upamiętniającą stacjonowanie Marszałka Piłsudskiego wraz ze sztabem w dawnym majątku Firlejów. Dąbrowica stała się obowiązkowym punktem programu obchodów. To właśnie tutaj przedstawiciele władz samorządowych i społeczności lokalnej złożyli wiązanki pod tablicą pamiątkową zainstalowaną na „Domu Spotkań” Caritasu Archidiecezji Lubelskiej.
Co roku główne uroczystości rocznicowe odbywają się na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, gdzie odprawiana jest Polowa Msza Święta w intencji poległych żołnierzy. Następnie odczytywany jest Apel Poległych, zakończony Salwą Honorową i złożeniem wieńców. Jak co roku, w obchodach uczestniczy licznie zgromadzona społeczność lokalna gminy Jastków oraz przedstawiciele rządu, samorządu, wojska i środowisk kombatanckich.
Ostatnim punktem obchodów jest przemarsz do parku przy Urzędzie Gminy Jastków. Zabytkowy pałac i otaczający go park z wiekowymi drzewami, które stanowią doskonałe miejsce do kultywowania pamięci o bohaterstwie poległych żołnierzy. To właśnie w tym miejscu wygłaszane są okolicznościowe przemówienia zaproszonych gości, po których odbywają się występy artystyczne. W tym roku zaprezentowano widowisko poetycko-muzyczne w wykonaniu młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie oraz Zespół Pieśni i Tańca "Dąbrowica".
Obchody 109. rocznicy Bitwy pod Jastkowem zostały objęte Patronatem Honorowym Wojewody Lubelskiego Krzysztofa Komorskiego, Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego oraz Starosty Lubelskiego Sylwii Pisarek-Piotrowskiej
W ramach obchodów zostały również uhonorowane dwa szczególne miejsca. Pomnik w miejscu, w którym znajdował się szpital polowy dla rannych żołnierzy i Legionistów walczących o niepodległość Polski oraz cmentarz wojenny w Marysinie. To właśnie w tym miejscu zostali pochowani polegli żołnierze austro-węgierscy oraz rosyjscy, którzy na terenie gminy Jastków brali udział w krwawej bitwie w czasach I Wojny Światowej w dniach 31 lipca-3 sierpnia 1915r.