RELACJA Z OBCHODÓW 108.ROCZNICY BITWY POD JASTKOWEM
W czwartek 3 sierpnia 2023 r. odbyły się obchody 108. rocznicy Bitwy pod Jastkowem.
Legiony Polskie pod Jastkowem toczyły walkę między 31 lipca, a 3 sierpnia 1915 roku. Z wojskami rosyjskimi starli się wówczas żołnierze I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego oraz wydzielony z III Brygady 4 pułk piechoty ppłk. Bolesława Roi. Była to jedna z największych bitew Legionów. Jednostki polskie od 31 lipca próbowały przełamać pozycje rosyjskie, ale kilkakrotne podejścia nie przynosiły skutku. Ogólna sytuacja na froncie zmusiła Rosjan do opuszczenia umocnień i Legioniści 3 sierpnia 1915 roku wkroczyli do Jastkowa. 4 pułk poniósł olbrzymie straty.
Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się złożeniem wieńców pod tablicą poświęconą Legionom Józefa Piłsudskiego i generałowi Gustawowi Orlicz -Dreszerowi znajdującą się przed lubelskim Ratuszem. Pod tablicą okolicznościowe wiązanki złożyli przedstawiciele Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego, Lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, Miasta Lublin, Gminy Jastków oraz Związku Piłsudczyków Oddział Lublin i Związku Oficerów Rezerwy RP wraz z uczestnikami XXI Marszu Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego Lublin – Jastków oraz przedstawiciele organizacji kombatanckich. Czynny udział w uroczystościach więła także Jastkowska Drużyna Harcerzy Beluarda. Harcerze nie tylko czynnie uczestniczyli w Marszu Legionów, ale także byli obecni we wszystkich miejscach związanych z obchodami.
Po zakończeniu pierwszego punktu obchodów, zebrani przemaszerowali pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim, gdzie po okolicznościowych przemówieniach złożono wiązanki i znicze.
Miejscem na trwale związanym z Legionami stała się Dąbrowica, gdzie w 102.Rocznicę Bitwy odsłonięta została tablica upamiętniająca stacjonowanie w dawnym majątku Firlejów, Marszałka Piłsudskiego wraz ze sztabem, podczas bitwy. Dąbrowica już po raz 5 stała się obowiązkowym punktem programu obchodów. Tu właśnie przedstawiciele władz samorządowych i społeczności lokalnej złożyli wiązanki pod tablicą pamiątkową zainstalowaną na „Domu Spotkań” Caritasu Archidiecezji Lubelskiej.
Co roku główne uroczystości rocznicowe odbyły się na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, gdzie odprawiana została Polowa Msza Święta w intencji poległych żołnierzy. Po niej według ceremoniału wojskowego odczytany został Apel Poległych zakończony Salwą Honorową i złożeniem wieńców. Jak co roku w obchodach wzięła udział licznie zgromadzona społeczność lokalna gminy Jastków jak i przedstawiciele rządu, samorządu, wojska i środowisk kombatanckich.
Ostatni punktem obchodów stanowił przemarsz do parku przy Urzędzie Gminy Jastków. Zabytkowy pałac i otaczający go park z wiekowymi drzewami „pamietającymi” czas bitwy, stanowią doskonałe miejsce do kultywowania pamięci o bohaterstwie poległych w boju żołnierzy. To w tym miejscu od 5 lat na tarasie wyremontowanego pałacu wygłaszane są wystąpienia okolicznościowe zaproszonych gości, a po nich występy artystyczne. W tym roku zaprezentowano patriotyczne widowisko poetycko – muzyczne w wykonaniu młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie. O patriotyczną oprawę muzyczną zadbał Lubelski zespół „ANIMA”.
Obchody 108 Rocznicy Bitwy pod Jastkowem zostały objęte Patronatem Honorowym Wojewody Lubelskiego Lecha Sprawki, Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego oraz Starosty Lubelskiego Zdzisława Antonia.
